USG jamy brzusznej
USG jamy brzusznej jest niezbędne nie tylko w diagnostyce i profilaktyce chorób, ale także w kontrolowaniu przebiegu ciąży. Jest najczęściej wykonywanym badaniem, dzięki któremu lekarz może zdiagnozować stan niemal wszystkich narządów wewnętrznych.
Na czym polega badanie?
Badanie ultrasonograficzne jamy brzusznej wykonuje się specjalnym urządzeniem, na które składa się sonda oraz aparat umożliwiający przetworzenie sygnałów ultradźwiękowych na obraz. Fale te, poprzez docieranie do narządów wewnętrznych umożliwiają analizę komputerową, dzięki której na ekranie powstaje zarys badanego narządu wewnętrznego. Obraz ukazuje nie tylko jego wygląd, ale także ruchy.Przy pomocy USG można ocenić wielkość, kształt, strukturę narządu oraz odkryć ewentualne zmiany w jego strukturze. Badanie jest nieinwazyjne, szybkie, bezpieczne i zupełnie bezbolesne.
Jak jest przeprowadzane badanie?
Po wejściu do gabinetu pacjent rozbiera się odsłaniając brzuch i kładzie się na łóżku znajdującym się obok ultrasonografu. Czasami w czasie badania istnieje także konieczność przewrócenia się na bok, bowiem ta pozycja pozwala na zbadanie nerek. Następnie lekarz pokrywa skórę albo głowicę aparatu specjalnym żelem, który zapobiega odbijaniu się fal przez powłoki jamy brzusznej.
Podczas badania pacjent musi słuchać poleceń lekarza, które zwykle dotyczą głębokości branego oddechu. USG może trwać od 5 minut do godziny – w zależności od diagnozowanego narządu. Po badaniu wycieramy skórę z wcześniej naniesionego przez lekarza żelu.
Jak się przygotować do badania?
Aby badanie było w pełni wiarygodne, lekarze zalecają wcześniejsze przeczyszczenie jelit oraz pozbycie się wzdęć za pomocą dostępnych w aptekach środków farmakologicznych. Dzięki temu łatwiejsze staje się np. zbadanie trzustki, która bez takiego przygotowania staje się niewidoczna. W przypadku palaczy zaleca się także odstawienie papierosów na kilka godzin przed badaniem, bowiem dym znajdujący się w ciele może zniekształcić obraz.
Pacjent powinien na badanie przyjść na czczo (około ośmiu godzin wcześniej nie powinien spożywać żadnego posiłku), wraz z całą dokumentacją medyczną dotyczącą badanego narządu lub schorzenia.
Czy USG jest szkodliwe?
W przypadku USG ryzyko powikłań jest bardzo małe. Siła, z którą wysyłane są fale ultradźwiękowe jest niewielka, dlatego ewentualna możliwość uszkodzenia narządów wewnętrznych jest naprawdę znikoma. W przypadku przeprowadzania tego badania u kobiet w ciąży należy jednak bardziej uważać. Ze względu na delikatną strukturę płodu badanie powinno być przeprowadzane jak najrzadziej (a nie np. co miesiąc).
Jakie są wskazania do przeprowadzenia USG jamy brzusznej?
- bóle brzucha
- stwardnienia wyczuwalne w badaniu palpacyjnym jamy brzusznej
- żółtaczka
- gorączka o nieustalonej przyczynie
- nieprawidłowe wyniki badań laboratoryjnych – prób wątrobowych, trzustkowych
- choroba nowotworowa, podejrzenie przerzutów
- bóle kolkowe jamy brzusznej
- uraz jamy brzusznej
- powiększenie się obwodu brzucha niewiadomego pochodzenia
- wymioty, biegunka
- podejrzenie kamicy żółciowej lub nerkowej
- nagła utrata wagi ciała
- utrudnienia w oddawaniu moczu i stolca
- krwawienie z przewodu pokarmowego, układu moczowego lub narządów i gruczołów rozrodczych
- podejrzenie wad rozwojowych narządów wewnętrznych
- Jakie narządy mogą być badane w trakcie USG jamy brzusznej?
Przy pomocy tego badania najczęściej oceniany jest stan:
- wątroby
- pęcherzyka żółciowego
- dróg żółciowych
- trzustki
- śledziony
- nerek
- pęcherza moczowego (podczas wypełnienia przez mocz)
- narządów rodnych u kobiet i gruczołu krokowego u mężczyzn
- dużych naczyń jamy brzusznej – aorty, żyły głównej dolnej
Jeżeli przeprowadzane badanie jest standardowe, lekarz przez powłoki brzuszne nie jest w stanie dokładnie ocenić stanu żołądka, dwunastnicy i jelit. Jest to spowodowane zawartymi w nich gazami, które nie przepuszczają ultradźwięków. Także choroba wrzodowa, nadżerki i polipy znajdujące się w przewodzie pokarmowym, nie są możliwe do zdiagnozowania.
